Psikolojiyi severek okumuş psikologlar olarak son zamanlarda duyduğumuz haberler Anormal Psikoloji ailesi olarak Türkiye’deki bu sistem denilemeyecek düzenden tiksinmemize yol açmıştır. Açık öğretimden psikolog olma hayalinde olanları anlamakta zorluk çekmekteyiz çünkü salt para veya çıkar peşinde koşarak psikolog olunmayacağı çok açıktır. Ayrıca psikolog ve psikoterapist arasında bir ayrım olması gerektiğini savunmaktayız. Maalesef ülkemizde meslek yasası…
Kaplanı Uyandırmak, Peter Levine tarafından yazılmış travma hakkında yol gösterici nitelikte bir kitaptır. Beden-zihin ve duyusal algımız arasındaki önemli bağı anlatan bu kitapta, travmanın hem çocuk hem de yetişkinlerin hayatını nasıl etkilediği ve travmadan kurtulmanın yolları anlatılmaktadır. Öncelikle anılarımızı unutmayız. Onlar bizimle birlikte yaşarlar. Bugünümüzü, geleceğimizi belirleyen anılarımızdır. Yani bu bakış açısına göre travmayı unutmak…
Neden çözünürlüğü yüksek hayatlar sorusuyla başlamak istiyorum. Filtrelerin baya popüler olduğu telefonların artık içine düştüğümüz bir çağdan yazıyorum çünkü. Kimsenin çözünürlüğü yüksek olmayan bir fotoğrafı yok, hayatlarımız çözünürlüğü yüksek hayatlar haline geldi. Peki bu bir anda mı oldu, hayır bu bir süreç ve bir hikaye gibi anlatmak istiyorum bu süreci size hadi hep beraber okuyalım….
Toplumsal olaylar, şiddet olgusunu günden güne daha fazla göz önüne taşımaktayken bütün bunlara duyarsız kalıp ‘vicdanım rahat’ demek bir çeşit duyarsızlık gibi geliyor. Genelde savaş dönemlerinde vicdan muhasebesi yapılır taraflar suçlanır, olan ölen insanlara olur. Sonuç bir kazananın olduğu ama iki tarafın da kaybettiği bir oyun. Sahi bu oyunun neresindeyiz? Bazen roller hiç tahmin etmediğimiz şekilde…
İçinde felsefi, sosyolojik ve psikolojik analizler bulunan bu kitabı okumak keyifliydi. Güce neden ihtiyaç duyduğumuzu, insan olmanın çaresizliğini ve terapide ve gerçek hayattaki güç istencini anlamamı sağlayan bu kitapta gücün neden doğduğunu da mitolojik olarak ilk insandan günümüze anlatılması ilginçti. Bu kitaptan Prometheus’un ateşi çalarak insanlara hediye etmesi, İsa’nın insanların günahını göğüsleyip çarmıha gerilmesi, Adem’in…
Dün bir vahşetle daha uyandık. Çocuğunun gözleri önünde öldürülen bir kadın ve son sözleri: ‘‘Ölmek istemiyorum’’. Bu kelimeler kulaklarında çınladı çocuğun. Yaşadığı travmayı anlatmaya kelimeler yetmez. Peki biz ne yaptık? Sosyal medyada paylaşım yapmak dışında elimizden bir şey geldi mi? Toplumsal bir bakış açısından bakmak gerekirse kadınların ruhsal sorunlarının birçoğu, sosyal ve ekonomik eşitsizliklerin, haksız baskıların…
Uzun zamandır düşünüyorum sahi başarılı olmak ne demek? Bunun tanımı kişiden kişiye değişebilir. Kimine göre çok çalışmak başarılı olmanın anahtarıdır. Emek, zaman ve para…Kimine göre ise daha çok okuyanlar daha başarılı olur. Bana göre bunun tanımı ne okumak, ne de iş sahibi olmak. Başarı bir ışık bence insanın yüzünü aydınlatan ilhamla dolu bir surat. O…
‘‘ Bir odada iki kişi buluştuğunda.’’ diyor William James, ‘‘Aslında altı kişi vardır. Kendimi gördüğüm halimle ben, onun beni gördüğü haliyle ben, benim onu gördüğüm haliyle o, onun kendisini gördüğü haliyle o, gerçekte olan ben ve gerçekte olan o.’’ Çok mu karışık geldi? Dünyaya bıraktığımız izler, varlıktan yansıyan gölgeler bazen kendi gerçekliğimizin yerine geçer. İnsanların…
Şefkat nedir? Bu soruyu sorduğunuzu duyar gibiyim. Şefkat içinde birçok duyguyu barındıran bir kelime. Zümra Atalay’ın tanımıyla şefkat bizden acıyı fark etmemizi, acı yollarında yürümemizi; kalp kırıklığını, korkuyu, karmaşayı ve ıstırabı paylaşmamızı ister. Şefkat acı çekenlerle feryat etmemiz, yalnız olanlarla yas tutmamız, ağlayanlarla ağlamamız için bizi davet eder. Yani kendi kırılganlığımızı kabul edip bununla birlikte…
Budizm 2600 yıl önce Hindistan’da tohumları atılmış eski bir dindir. Siddartha Gautama’nın öğretileri, gelenekleri ve görüşlerinden oluşan bu inanç günümüzde de popülerliğini sürdürmektedir. Siddartha Gautama günümüzde Buddha adıyla bilinmektedir. Evinden uzaklaşıp mistik bir yolculuğa çıkan Buddha insan varoluşunun, acıdan kurtulmanın yolunu aramıştır. Buddha saflığın yolunu acıyı yok etmek değil acıyla başa çıkma, yas tutma ve…
Sanat terapisi danışanların hayal dünyalarını kullanarak psikolojik tedavi ve destek yöntemidir. İnatçı belirtilerle giden ve işlevsel bozukluğu devam eden bireylerin ruhsal ve toplumsal gereksinimlerini karşılamak için öne atılmış bir terapi yöntemidir. Bilinçli bir şekilde sözel olarak sorunları ifade etmek bazen zor olabilir. Diğer taraftan farklı kişi ve durumlar için sözel ifadedense sanat yoluyla ifade etmek daha…
Bir ilişkide ‘‘sevilmek’’ için çok fazla mücadele etmeniz gerekiyorsa ve siz buna rağmen doğru yerde olduğunuza hala inanıyorsanız problem vardır. Ebeveynleriniz tarafından size sevilmenin ne demek olduğunu ile ilgili yanlış sinyaller yüklenmiş olabilir. Sevmek, sevilmek ve bir ilişkiyi yürütebilmenin gerektirdiği sağlıklı düzeyde bir mücadeleden bahsetmiyorum elbette. ‘‘Sevilme mücadelesi’’ kendi içinde bir yandan huzursuzluk, hayal kırıklığı,…
Hümanizm felsefi ve etik anlamda bireyin anlam bulma ve kritik düşünebilme yetisinin vurgulandığı bir akımdır. Hümanist psikoloji Alfred Adler, Abraham Maslow, Carl Jung ve Karen Horney tarafından ortaya atılmış bir kuramdır. Victor Frankl bireylerin zor durumlarda(e.g. konsantrasyon kamplarında vb.)nasıl ayakta durabileceklerini araştırmıştır. 1950 ve 1960‘larda psikodinamik ve davranışçı akıma ters olarak hümanist akım gelişmeye başlamıştır….
Albert Ellis 1950‘lerde Bilişsel Davranışçı Terapi ekolünün yayılmasından sorumlu baş figürdür. Bu zamana değin onun bireysel yaklaşımı Rasyonel Duygucu Davranışçı Terapi en popüler bilişsel yaklaşımlardandır. Ellis psikoanalitik ekolde eğitimi tamamlarken bu bakış açısının hatalarını göz önünde bulundurmuştur. 1950’li yıllarda Ellis davranışçı öğrenme teorisiyle ilgilenmeye başlar. Psikanalizle öğrenme teorisinin birçok ortak noktasının olduğunu çünkü ikisinin de…
Almanca bir kelime olan ‘‘gestalt’’ Almancada şekil, düzen ve tasarı anlamına gelmektedir. Gestalt terapisi bir insanın bütünsel olarak bilişsel deneyimini önemser. Gestalt psikolojisi der ki bütün parçaların toplamından daha önemlidir. Fritz Perls, Gestalt terapisinin kurucusu hem psikiyatrist hem de psikolog olarak Almanya’da yetişmiştir. Perls döneminin Freudyen zihniyetine uyum sağlamayan biridir. Gestalt yöneliminin çözüm odaklı olmaktan…
Hayatta ilerlerken hangi yolu seçmemiz gerektiğini ya önümüzde neler olduğunu bize gösterecek çok az şey vardır. Bizi kayalıklar kadar duygusuz ilişkilerden uzak tutacak deniz fenerleri yoktur. Bunun yerine korku, kaygı, mutluluk ve neşe gibi duygularımız, aynı zamanda hayatın karmaşık akıntılarından güvenle geçmemize yardımcı olmak için gelişmiş bir nörokimyasal sistemimiz vardır. Gözü kör eden öfkeden masum…
Bir aylık aradan sonra tekrar karşınızdayım. Bu yazıda severek okuduğum Bir Cadı Masalı kitabı hakkında değerlendirme yazısı yazacağım. Yazıya başlarken bir kitaptan alıntıyla başlamak istiyorum. En derin korkumuz yetersizliğimiz değil, En derin korkumuz sonsuz gücümüzdür. Bizi asıl ürküten karanlığımız değil, Kendi ışığımızdır. Marianne Williamson, Aşka Dönüş Duygular ruhumuzun habercisidir. Ruhumuzun nasıl olduğunu bildiren habercilerdir. İlk…
Bu belgeselin ikinci bölümü Sigmund Freud’un bilinçdışı hakkındaki düşüncelerinin, savaş sonrası Amerika’sında kitleleri kontrol etmek amacıyla iktidarlar tarafından nasıl kullanıldığı hakkındadır. Hikaye 2. Dünya savaşının çetin kavgasının ortasında başlıyor. Çarpışmadan geri çekilen askerlerin yüzde 49’u geri gönderiliyor çünkü akıl sağlıkları bozuluyor. İlk defa sıradan insanların hislerine ve korkularına birileri ilgi gösteriyor. Psikanalistler Freud’un tekniklerini kullanarak…
Bugün sizlerle izlediğim harika bir belgeseli paylaşmak istedim. Dört bölümden oluşan belgeselin ilk bölümünü kısaca özetledim. Diğer yazılarda kalan üç bölümü de anlatacağım. 1. Mutluluk Makinaları Bundan yaklaşık 100 yıl önce yeni bir teori ortaya atıldı. Sigmund Freud’un teorisine göre insanların içlerindeki bencil arzular tatmin edildiğinde mutlu olurken aynı zamanda uslu çocuklar oluyorlardı. Freud’un fikirleri…
Bugün sizlerle International Baccalaurate okurken yazdığım bir ödevi paylaşmak istiyorum. Umarım beğenirsiniz. 🙂 ÖZ ELEŞTİREL DEĞERLENDİRME: Sadık Hidayet’in Kör Baykuş adlı eserinde anlatıcının komplekslerini incelemek istememin sebebi kitabın anlatıcı etrafında şekillenmesi ve anlatıcının ruh halini ve hayal dünyasını anlamanın yolunun onun psikesini ve geçmişini değerlendirerek gerçekleşebileceğini düşünmemdi. Ayrıca psikolojik romanlara meraklı oluşum da beni bu…
Seyahatimizin son durağı Japon ikonografisinin en kıymetli simgelerinden biri olan üç bilge maymunun bulunduğu Nikko kentidir. Efsanevi Toşoğu tapınağında bulunan ahşaptan yapılma üç maymun heykeli iç avludaki yapılardan birini süslüyor. İlk maymun kulaklarını kapatıyor, ikincisi ağzını üçüncüsü ise gözlerini. Bu simgesel yapının kökeni Konfücyüs’ün yazılarından alınan Japon deyişine dayanıyor: Kötüye bakma, kötüyü dinleme, ve kötü…
Kaizen kelimesi Japoncada ”ıslah etmek, iyileştirmek” anlamına gelmektedir. Bununla birlikte Japon endüstrisi tarafından kullanıldıktan ve 2. Dünya Savaşının ardından tüm iş dünyasına yayılan anlamı ”aralıksız değişim” veya ”devamlı değişim felsefesi” olarak bilinmektedir. Zamanın büyük kısmında kendimize belirlediğimiz bir hedefe ulaşmak için aralıksız çaba sarf etmenin, üst düzey bir operasyondan çok daha etkili olduğu bilinmektedir. Toyota:…
Hayattaki en güzel şeylerin, tarihe iz bırakan kaşifler de dahil olmak üzere tesadüf üzeri gerçekleştiğini biliyor muydunuz? Serendip’in Üç Prensi adlı İran masalındaki karakterler sürekli seyahat etmekte ve tesadüfen yeni şeyler keşfetmektedirler. Bu üç prens şansın, görkemli şatolardan çıkıp önlerine gelmesini beklememişlerdir. Cesur ve aklı başında üç prens her zaman umdukları gibi gitmese de vazgeçmemişlerdir…
”Bir kadının yaşamında güç, ruh ve keyif yoksa kendi vahşiliğiyle bağlantısı kopmuş demektir.” (Tami Lynn Kent, Wild Feminine) Vahşi kelimesi karanlıkta olan, yabani ve hayvani olan, gölgede kalan, bilinç dışında yaşayan saf benliğe denir. Vahşi öz’e yolculuk, kendimle, yaşamla ve köklerimle yeniden bağlantıya geçmeyi, duygularımı bastırmadan hakikilik ve şeffaflıkla ifade etmeyi, hikayelerimi ve geçmişten beri…
Japon kültüründe enso çemberi gibi yılankavi yollar baskındır. Öğretmenler maneviyata bağlı derslerde ezberden ziyade çırak kendini daha iyi geliştirebilsin diye daha gizemli yollara başvururlar. Zen felsefesinde kullanılan araçlardan biri de koandır. Koan, klasik düşünce şemalarını yerle bir ederek öğrencinin zihninde yanal düşünmeyi etkinleştiren bir yöntemdir. Bu felsefi bilmeceler neticesinde zihnimizi satoriye yani şimşekvari bir ilhama doğru…
Sırada en sevdiğim kitap hakkında bir değerlendirme yazısı yazmak var. Üstad Rollo May olmak üzere bütün hümanist psikologlara selamlar! Bugün sizlere Rollo May’in ünlü kitabı ‘‘Kendini Arayan İnsan’’ hakkında kısa bir değerlendirme yazısı yazacağım. İlk olarak kitabın içeriğinden bahsedeceğim, daha sonra eleştirilebilecek konulardan en son da kısaca özet ve bazı özdeyişlerle bitireceğim. Umarım keyifle okursunuz….
Gerçek tutkumuzu bulmak ve onu geliştirmek için ilk olarak varoluşumuzun doğasını keşfe çıkmamız gerekmektedir. Bu yolculukta şodo, haiku, koan veya meditasyon gibi teknikleri kullanabiliriz. Enso çemberini çizmek de bu tekniklerden en önemlisidir. Teknik son derece basit olduğu kadar bir o kadar da zordur. Japon kaligraflar bu minimalist sembolü tek bir hareketle çizerler. Çizimlerinin kusursuz olması…
Yazı yazmak bilinen en etkili terapi yöntemlerinden biridir. Japon psikoterapist Shoma Morita hastalarına duygularını gün aşırı kağıda dökmelerini tavsiye ederdi. Bilinçaltını yararsız yönlerinden arındırarak iyi bir yönde ilerlemeye yol açan yazı yazma eylemi içimizde saklı olanın dışarı çıkmasına fırsat tanır. Modern bilimler yazının sağlığımız üzerindeki olumlu etkisini kanıtlamıştır. Matthew Liebernan yaptığı bir deneyde, iki gruba…
Bu yazıya başlarken kadına şiddetin oldukça arttığı bir çağda yaşamanın üzüntüsünü paylaşıyorum. Fakat aynı zamanda şiddetin karşılıklı olduğunun da farkındayım. Kadınlara ve erkeklere öğretilen kültürel değerlerin ne denli farklı olduğu ortadadır. Yetenekli, akıllı ve becerikli iş sahibi onca kadın, yaşamlarında sergiledikleri nitelikleri nedense yakın ilişkiye girdiğinde askıya almakta ve oldukça farklı bir role bürünmektedir. İlişkinin…
Master ödevi olarak yaptığım bu çalışma pek ses getirmese de önemli bir noktaya parmak basmak için yapılmıştır. Bu çalışmanın sorusu şudur: Psikolojik araştırmalar akıl sağlığı ve ruh sağlığı eşitsizliklerine ne kadar değinmektedir? Bu sorudan yola çıkarak Avustralya’da yaşayan mültecilerin ruh sağlığı araştırılmıştır. Bilindiği üzere mülteciler zor koşullarda yaşamaktadırlar. Mülteci krizi günümüzdeki en önemli global krizdir….
Türkiye’de ve dünyada işsizlik oranlarının arttığı günümüzde işsizliğin psikolojik iyi-oluşumuza etkisini tartışmak gereklidir. İşsizlik hem psikolojik hem sosyolojik hem de finansal açılardan dünyadaki en büyük problemlerden biridir. Tanım olarak iş arayışında olan bireylerin iş bulamaması olarak tanımlanan işsizlik 2013 itibariyle 200 milyon insanı etkilemektedir. Bu sayı gün geçtikçe artmakta ve aileleri, toplumu ve global olarak…
”Ruhların Kaçışı” adlı animasyon filmde hamam işleten kötü yürekli cadı Yubaba, sonsuza kadar onun için çalışan insanların adını çalar. Sözlük anlamı ”bin kulaç” olan Chiciro’ya ise adını unutması için Yubaba tarafından büyü yapılır. Büyü ondan sadece adını almakla kalmaz, gerçekleri de unutmasına sebep olur. Kızın anıları kaybolur, kişiliği değişir ve kimliği de yavaş yavaş kaybetmeye başlar….
Senpai kelime anlamı olarak akıl hocası anlamına gelmektedir. Japonlara göre başarılı olmak için bir ya da daha fazla akıl hocasına danışmak gereklidir. Ayrıca konfor alanının dışına çıkmak da gereklidir. Her gün aynı şeyleri tekrar edersek başarılı olamayız. Bir öğretiyi en iyi pratiğe dökme yolu konfor alanının dışına çıkaraktır. Ericcson’un da dediği gibi ”ihtiyatlı egzersizler” yani…
Bugün sizlerle ganbarimasu ne demek ve nasıl bu tekniği geliştirebiliriz onu tartışmak için yazıyorum. Kelime anlamı olarak ”ganbarimasu” elinden gelenin en iyisini yapmak anlamına gelmektedir. Bu kelimeyi oluşturan karakterler ”kararlılık”, ”dayanıklılık”, ”göstermek”, ”dayanıklılık” ve ”karşılaşılan engellere dayanmak” ifadelerine yakındır. Yani kararlı ol ve hedefine ulaşana kadar dayan anlamı vardır. Şinkansen etkisi ve ganbarimasu şöyle özetlenebilir:…
Japonların hayatını oldum olası merak etmişimdir. Bugün de sizinle Fuji Dağının büyülü hikayesini paylaşmak beni çok heyecanlandırıyor. Bir gün umarım gerçekten görmek bana da nasip olur. Üniversitemde bir grup sayesinde Japonları yakından tanımak nasip oldu. Bugün de sizlerle Fuji Dağının hikayesini paylaşmak istedim. Fuji Dağı bazen sislerle kaplansa da her zaman oradadır tıpkı hayattaki büyük…
Şinkansen 1960-1980 yıllarında Japonya’da eşi benzeri görülmemiş bir ekonomik büyüme görüldü. 2. Dünya Savaşından çıkmış, nükleer bombalarla sarsılmış bir ülke için bu büyüme şaşırtıcıydı. Her türlü güçlüğe rağmen Japonya dünyanın ikinci büyük gücü haline geldi. Bu da ”Şinkansen etkisi”ni yani Japon mucizesi hakkında yapılan araştırmalara sebebiyet verdi. Bu kavramın günlük hayatta da kullanılması için ikinci…
Defalarca ne yapıyorsak oyuz. Bu yüzden mükemmellik bir eylem değil, bir alışkanlıktır. Aristoteles Mihail Csiszenmihalyi’nin ortaya attığı akış teorisi kendimizi yaptığımız işe kaptırma deneyimiyle ilgilidir. Bu süreç ise haz, keyif, yaratıcılık dolu bir süreç olarak tanımlanır. Mutluluğu bulmanın ve ikigaimizle birlikte yaşamanın sihirli bir tarifi yoktur, gereken tek malzeme akışın bu durumuna ulaşabilmek ve…
Logoterapi, Victor Frankl tarafından kurulmuş bir psikoloji ekolüdür. Victor Frankl toplama kampında geçirdiği süre zarfında yaşadıklarından yola çıkarak bu ekolü kurmuştur. Frankl hastalarına neden intihar etmediklerini sorarak nevrozların üstesinden gelmek için hayatımızı tekrar keşfetmemizi amaçlamıştır. Kişiler de Logoterapi sayesinde geçmişin zincirlerini kırıp yol boyunca karşılaştıkları her türlü zorluğu yenerek ilerleyebilirler. Sartre’ın da dediği gibi hayatımızın…
Bugün sizlerle İkigai felsefesini konuşmak istiyorum. Garcia & Hernandez (2017)’nin yeni çıkan kitabında da bahsettiği üzere İkigai felsefesi 4 temel uğraştan yola çıkarak ortaya atılmış antik bir felsefedir. Bu 4 uğraş MİSYON, MESLEK, TUTKU ve UĞRAŞ’tır. Okinowa’da yanı dünyanın en uzun yaşayan insanların olduğu Japon kentinde doğanlar herkesin bir İkigai’si olduğunu söylerler. Aşağıdaki diyagramda İkigai…